ΑΡΘΡΟ Του ΜΠΕΝΤΕ
Η οικονομία εξουσιάζει και κινεί τις ζωές μας, με την «οικονομική κρίση» να αποτελεί ένα ακόμα άλλοθι και μας έχει κάνει να ξεχάσουμε την πραγματική κρίση, την κρίση αξιών, την κοινωνική, την περιβαλλοντική και την ανθρωπιστική κρίσηΗ πολιτική, η κοινωνία και η οικονομία, και κατ' επέκτασιν και ο άνθρωπος στην σύγχρονη ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών κινούνται πάνω σε δύο μεγάλους κεντρικούς ιδεολογικούς άξονες, το φιλελευθερισμό και το σοσιαλισμό.
Ο φιλελευθερισμός ως ιδεολογία είναι θεμελιωμένος στις ιδέες της ελευθερίας και της ισότητας. Την εμφάνισή του έκανε πρώτη φορά κατά τη διάρκεια του Διαφωτισμού. Η απήχηση αυτών των ιδεών αυξήθηκε σταθερά κατά τον 17ο αιώνα στην Αγγλία με αποκορύφωμα την «Ενδοξη Επανάσταση» του 1688 που οδήγησε στην εγκαθίδρυση του πρώτου σύγχρονου φιλελεύθερου κράτους.
Οι ιδέες του φιλελευθερισμού έκαναν ακόμα πιο αισθητή την παρουσία τους με την Αμερικανική Επανάσταση και είχαν ως αποκορύφωμα τη Γαλλική Επανάσταση, η οποία αποτέλεσε ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της ανθρώπινης ιστορίας. Μία από τις ιδιαιτερότητες της Γαλλικής Επανάστασης ήταν ότι ώς τότε οι κοινωνίες και οι λαοί διαχωρίζονταν με βάση το μονάρχη που υπάγονταν.
Ετσι οι λαοί δημιούργησαν την έννοια του έθνους. Εναν συνδετικό κρίκο μεταξύ των λαών για να ενωθούν απέναντι στους μονάρχες. Με τους διαχωρισμούς να γίνονται κυρίως με βάση τη γλώσσα και τη θρησκεία.
Η Γαλλική Επανάσταση αποτέλεσε το έναυσμα για να δημιουργηθούν τα λεγόμενα έθνη-κράτη ως διαχωρισμός των κοινωνιών και των λαών. Κατά τον 19ο αιώνα εγκαθιδρύθηκαν φιλελεύθερα έθνη-κράτη σε ολόκληρη την Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική και τη Βόρεια Αμερική.
Ο φιλελευθερισμός σταδιακά παραμορφώθηκε και μετεξελίχθηκε στο νεοφιλελευθερισμό, σε αυτό που βιώνουμε σήμερα, και από ελευθερία της αγοράς μετατράπηκε σε κυριαρχία και δικτατορία της αγοράς.
Ο σοσιαλισμός ως ιδεολογία αναφέρεται στην κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και τη δημιουργία νέων συλλογικών σχέσεων παραγωγής, διανομής των προϊόντων και κατανομής του κοινωνικού πλούτου που θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου. Ο σοσιαλισμός είναι γέννημα των οικονομικοκοινωνικών συνθηκών της βιομηχανικής επανάστασης.
Οι αντιλήψεις του σοσιαλισμού βέβαια μπορούν να αναζητηθούν και στις απαρχές της Γαλλικής Επανάστασης. Μια πρώτη προσπάθεια σοσιαλιστικού μετασχηματισμού σημειώθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα στην Αγγλία. Στα μέσα του 19ου αιώνα ο σοσιαλισμός αναπτύχθηκε και σχηματίστηκε ως ιδεολογία κάνοντας στη συνέχεια όλο και περισσότερο αισθητή την παρουσία του στις κοινωνίες. Χαρακτηριστική έκφραση και απόπειρα πραγμάτωσης των σοσιαλιστικών ιδεών αποτελεί η Παρισινή Κομμούνα του 1871. Το αποκορύφωμα ήταν η Ρωσική Επανάσταση, ένα από τα μεγαλύτερα ιστορικά γεγονότα της ανθρωπότητας.
Οπως η Γαλλική Επανάσταση του 1789, έτσι και η Ρωσική του 1917 αποτελούν κεφαλαιώδους σημασίας ορόσημα στη μακραίωνη και πολύμοχθη πορεία των λαών της Γης για την πραγματοποίηση του ιδεώδους της ελευθερίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Μετά τη Ρωσική Επανάσταση ο σοσιαλισμός σταδιακά παραμορφώθηκε και μετεξελίχθηκε στον λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό που χαρακτηρίστηκε από απολυταρχικά και ανελεύθερα καθεστώτα.
Μία ακόμα παραμόρφωση του σοσιαλισμού είναι η σοσιαλδημοκρατία. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα ξεκίνησαν με σοσιαλιστικά προτάγματα, αλλά σταδιακά εξελίχθηκαν σε άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Ως ο ένας πόλος στο δίπολο των δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας τα οποία εναλλάσσονται στις κυβερνήσεις. Εγιναν εκπρόσωποι του οικονομικού συστήματος και «άξιοι» υποστηρικτές της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Ζούμε την εποχή της κερδοσκοπο-κινούμενης κοινωνίας και της εμπορευματοποίησης των πάντων. Την εποχή μας που χαρακτηρίζεται από κοινωνική αδικία και ανισότητα. Του ατομισμού, του ανταγωνισμού και της εκμετάλλευσης για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Μια κοινωνία με σημαία της τον υλισμό και τον καταναλωτισμό. Η οικονομία εξουσιάζει και κινεί τις ζωές μας, με την «οικονομική κρίση» να αποτελεί ένα ακόμα άλλοθι και μας έχει κάνει να ξεχάσουμε την πραγματική κρίση, την κρίση αξιών, την κοινωνική, την περιβαλλοντική και την ανθρωπιστική κρίση.
Την εποχή που ζούμε η κοινωνία δεν χρειάζεται τόσο την προώθηση των παλιών ιδεολογιών όσο των αξιών, αυτό λείπει, αυτό χρειάζεται η κοινωνία. Να αφήσουμε πίσω το παρελθόν κρατώντας τα μαθήματα, τα παραδείγματα και τις ιδέες και να κοιτάξουμε μπροστά. Να επικεντρωθούμε στο παρόν χτίζοντας παράλληλα το μέλλον.
Η κοινωνία μας είναι δομημένη με βάση την οικονομία και όχι με βάση τον άνθρωπο. Η οικονομία πρέπει να έρθει στην υπηρεσία του ανθρώπου και όχι να σέρνει την κοινωνία, την πολιτική και τον άνθρωπο με το «αόρατο χέρι» της.
Χρειάζεται η ιδεολογία που λέγεται άνθρωπος...
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
