Οι εκκλησιαστικές εκδόσεις «Ρομφαία» περί τα τέλη της δεκαετίας του 1970, εξέδωσαν ένα βιβλίο με τίτλο «Η Ευρωμασονία τώρα ξεσκεπάζεται». Στο βιβλίο αυτό γίνεται αναφορά στα έργα και τις ημέρες των κληρικών εκείνων (και δη των υψηλόβαθμων) που υπηρετούν στις τάξεις των μασόνων. Και είναι τόσο μακρύς ο κατάλογος των ονομάτων αυτών των ιερέων που, τελειώνοντας το «ιερατικό τους καθήκον, μετέβαιναν από τους ναούς στο μέγιστο, λαμπρότατο ναό, στη στοά των μασόνων.
Παρά ταύτα, την αποκάλυψη δηλαδή μέσα από τις τάξεις της ίδιας της εκκλησίας, και όχι μόνο, η Ιερά Σύνοδος, κατά την προσφιλή της τακτική εξαπέλυσε μύδρους κατά τον Νίκου Δήμου, γιατί μεταξύ άλλων σε άρθρο του, είπε και κάποιες αλήθειες που «πληγώνουν». Σιγά τ’ αυγά.... Αν τόσο εύκολα πληγώνονταν οι μασόνοι....
Επί της ουσίας λοιπόν, και όσον αφορά στην ελληνική επανάσταση του ’21, είναι αναμφισβήτητο το γεγονός, ότι κάποιοι μεμονωμένοι και ανυπάκουοι καλόγεροι πολέμησαν στο πλευρό των εξεγερμένων Ελλήνων. Το ίδιο συνέβη και στον Β.Π.Π. όπου υπήρξαν παπάδες που ζώθηκαν με φυσεκλίκια και πολέμησαν μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες. Ήταν όμως, αυτοί, τόσο λίγοι!
Το ιερατείο λοιπόν, που ποτέ δε γνώρισε δουλεία, που είχε το Άγιο Όρος αυτόνομο και «αδέσποτο», ουδέποτε διανοήθηκε να ανατρέψει την τουρκική επικυριαρχία, αντίθετα συνεργάστηκε τόσο αρμονικά μαζί τους που απέκτησε απίστευτα προνόμια, διοικητικά, δικαστικά κ.λπ. Συγκυβερνούσαν μαζί με το Διβάνι. Δέσποζαν οι δεσπότες. Απόκτησαν χρυσόβουλα, καταπάτησαν εκτάσεις, αύξησαν τον πλούτο τους, τη δύναμή τους. Και όχι μόνο αφόρισαν την επανάσταση (κάτι που το γνωρίζει ο τελευταίος Έλληνας), όχι μόνο έκαναν ό,τι μπορούσαν για να την υπονομεύσουν, αλλά και όταν τελικά κατάλαβαν ότι το ποτάμι δε γυρνάει πίσω, έφτασαν και στη μικρότητα να βαφτίσουν ως ημέρα έναρξης του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα την 25η Μαρτίου, για να υπάρχει και ... «ολίγον Ευαγγελισμός και Μονή Αγίας Λαύρας».
Είναι περιττό να μακρηγορεί κανείς, θίγοντας ενδελεχώς αυτή τη μικρότητα, αλλά θα ήταν και ανιστόρητο να επαναπαύεται κανείς στις Παπαρηγοπούλειες ρήσεις και τα μελανωμένα χειρόγραφα των «ειδημόνων» κονδυλοφόρων. Αξία έχει μόνο το βιβλίο του «αβράβευτου» Ι. Σκαρίμπα, που τεκμηριωμένα και τόσο «ατάκτως επιμελημένα» εξιστορεί στο μνημειώδες έργο του «Το ’21 και η αλήθεια» όλα όσα έντεχνα αποκρύβονται. Αυτό που λείπει από τη βιβλιοθήκη της Ιεράς μας Συνόδου. Αλλά και το άλλο του Ορλάνδου που καταγράφει τις εμπειρίες του με τους «Άγιους πατέρες», με τους «γέροντες» (άκου γέροντες!...), όπως αρέσκονται και οι ίδιοι να αυτοαποκαλούνται. Τόσο ο Ορλάνδος, όσο και ο Σκαρίμπας αδειάζουν το σάκο άλατος που βαραίνει τους ώμους τους, ένα σάκο γεμάτο ψέμα, παρασκήνιο, προπαγάνδας και στρέβλωσης των κοινωνικών αγώνων, αποκαλύπτουν ένα μικρό, ελάχιστο κομμάτι της πραγματικής ιστορίας, αυτή που έγραψε κάθε «ανώνυμος» Έλληνας, αλλά θάφτηκε στα ερείπια των Παπαρηγοπουλαίων.