Με την ευκαιρία της επετείου της Γ΄Εθνοσυνέλευσης στην Τροιζήνα θα ήθελα να συγχαρώ τον Δήμαρχο κ.Καραγιάννη και το Δ.Σ. Τροιζηνίας για την απόφασή τους (79/2016) να παραχωρήσουνε το Δημοτικό κτίριο που υπάρχει στη Τροιζήνα στην Πολιτιστική Κίνηση Τροιζήνας για τις δραστηριότητές τους.
Συγχαρητήρια οφείλονται και στην πρόεδρο κ. Μαίρη Μπουτσουφάκου και τα άξια στελέχη της Πολιτιστικής Κίνησης Τροιζήνας, για τον αγώνα που έκαναν για να υλοποιηθεί αυτή η προσπάθεια.
Αλλά και προσωπικά αισθάνομαι ικανοποίηση διότι πιθανόν με την από 22 -12-2014 ανοικτή επιστολή μου προς τον Δήμαρχο, τους πολιτικούς και πολιτιστικούς φορείς της περιοχής είχα προτείνει να υλοποιηθεί αυτή η ιδέα και έτσι να έβαλα και εγώ ένα μικρό λιθαράκι. Στην επιστολή μου αυτή είχα προτείνει να τοποθετηθούν και δύο προτομές, του Επισκόπου Δαμαλών Ιωνά και του Κυβερνήτη Ιωαν. Καποδίστρια και πράγματι χαίρομαι διότι είδη κατασκευάζεται και η προτομή του Αγωνιστή Ιεράρχη με απόφαση του Δ.Σ. της Πολιτιστικής Κίνησης Τροιζήνας και σύντομα θα κάνουμε τα αποκαλυπτήριά του. Ελπίζω να υπάρξουνε φορείς ή μεμονωμένα άτομα που θα συνδράμουν την αξιέπαινη αυτή προσπάθεια.
Επειδή μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία αναφορά και δεν έχει τιμηθεί όπως θα έπρεπε η προσωπικότητα του μεγάλου Αγωνιστή της εκκλησίας και του Έθνους, θα αναφερθώ εν ολίγοις, για την ζωή και το έργο του.
Ο Επίσκοπος Δαμαλών Ιωνάς, κατά κόσμο Ιωνάς Κωνσταντινίδης, γεννήθηκε το 1764 και καταγόταν από το χωριό Άνω Λουσοί (Θεοτόκος) των Καλαβρύτων.Το 1801 χειροτονήθηκε ως «Επίσκοπος Δαμαλών και Πεδιάδος». Η Επισκοπή Δαμαλών είχε ως έδρα τον Δαμαλά και είχε στην δικαιοδοσία της τους τότε δήμους Τροιζήνος, Πεδιάδος (Επιδαύρου) και Λυγουρίου.
Σύμφωνα με τον Μεθόδιο Φούγια «Ο Δαμαλών πρωτόθρονος, φορεί πολυσταύριον και βαστάζει και εις τον Μανδύαν ποταμούς». Σε άλλη πηγή αναφέρεται ότι «Πολλοί Σοφικίται και Κρανιδιώται προσήρχοντο στον Πόρο και κατηχούντο παρ’ αυτού». Ο ίδιος διακήρυττε στους λόγους του ότι «Η Θρησκεία είναι ο του Πολιτεύματος χαλινός, τούτης παραμελουμένης καταντά ο συρφετώδης και απαίδευτος όχλος εις αναρχίαν».
Ο Επίσκοπος Ιωνάς υπήρξε από το 1819 μέλος της Φιλικής Εταιρείας, την οποία μάλιστα ενίσχυσε με 800 γρόσια, και έπαιξε σημαντικό ρόλο, τόσο κατά την προετοιμασία, όσο και κατά την περίοδο του Αγώνα.
Ο Ιωνάς υπήρξε από τους πρωτεργάτες της κήρυξης της επανάστασης στην Κόρινθο. Πολλές είναι οι αναφορές που υπάρχουν για την δράση του. Ο Φωτάκος αναφέρει: «Κατά τας αρχάς δε του Απριλίου και προ της Λαμπρής[… ]οι Καλαβρυτινοί και οι Κορίνθιοι φθάσαντες εις Κόρινθον ηύρον εκεί τους Ποριώτες τους Δερβενοχωρίτες τον Αρχιερέα Δαμαλών και άλλους».
Σε όλη την διάρκεια της πολιορκίας της Κορίνθου και του Ακροκορίνθου, η οποία κράτησε περίπου ένα χρόνο, ο Ιωνάς ήταν παρών και προσέφερε της υπηρεσίες του σε πολλά επίπεδα. Παρευρέθηκε μαζί με τον Κολοκοτρώνη στη παράδοση του Ακροκορίνθου και ήταν ο μόνος, μαζί με τον Δ. Υψηλάντη, που δεν πήραν λάφυρα.
Το 1825, κατά την περίοδο του διχασμού, διορίστηκε Μινίστρος (Υπουργός) Θρησκείας. Δύο ήταν τα σημαντικότερα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε κατά την μικρή παραμονή του στο Υπουργείο.
α. Η ενθάρρυνση των κατοίκων της Πελοποννήσου, μέσω των Μητροπολιτών, για την αντίσταση εναντίον του Ιμπραήμ.
β. Ο ξεσηκωμός των λαών του Λιβάνου, της Συρίας και της Παλαιστίνης εναντίον των Οθωμανών.
Στις 7 Οκτωβρίου 1825, Η Γενική Εφημερίδα της Ελλάδας αναγγέλλει, ότι τα θυρανοίξια του νέου Βουλευτηρίου τελέστηκαν από τον Υπουργό Θρησκείας, πανιερώτατο άγιο Δαμαλών, μετά πολλών ιεροφορεμένων ιερέων.
Το 1827 στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση λαμβάνει μέρος ως βουλευτής εκπρόσωπος της Τροιζήνας.
Το 1830 διορίζεται από τον Καποδίστρια τοποτηρητής Ναυπλίου και με αυτήν την ιδιότητα υποδέχεται τον Όθωνα κατά την άφιξή του στο Ναύπλιο.
Το ίδιο έτος τοποθετείται ως Μητροπολίτης Ηλείας, θέση την οποία δεν αποδέχεται και έτσι οι Βαυαροί τον απομακρύνουν από την θέση του.
Το 1852 αποκαθίσταται ως Μητροπολίτης Κορίνθου, αλλά αποδημεί εις Κύριον τον Νοέμβριο του 1853, σε ηλικία 89 ετών.
Ο τάφος του βρίσκεται στην Ιερά Μονή Πετράκη, στην Αθήνα.
Γιώργος Αθανασίου
