Λαβαίνω αφορμή από ένα δημοσίευμα στα «Νέα του Πόρου» πριν από ένα χρόνο (Φώτο 1) όπου αναφέρεται: «Η νέα όψη του χώρου είναι μεταβατική, αφού πρόκειται να αξιοποιηθεί με τρόπο που θα υποδειχθεί από σχετική μελέτη που θα εκπονηθεί», αλλά και από την απόφαση του Δ.Σ. Πόρου «για την δημιουργία υπαίθριου Μουσείου-έκθεσης στην πλατεία Κορυζή, ως τμήματος του Αρχαιολογικού Μουσείου Πόρου».
Επειδή τίποτε δεν έχει γίνει έως τώρα, επισημαίνω ότι οι σπόνδυλοι των κιόνων, που είναι από μάρμαρο Διονύσου και είναι τοποθετημένοι σαν «περίφραξη» έναντι του Λυκείου Πόρου στον Άγιο Στέφανο καταστρέφονται συνεχώς (Φώτο 2). Κατόπιν εκτενών μετρήσεών μου, προκύπτει ότι οι κίονες αυτοί ταιριάζουν απόλυτα με τα κιονόκρανα και τις βάσεις τους, που είναι από μάρμαρο Πεντέλης και βρίσκονται έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου. Επίσης υπάρχουν και άλλα ίδια κιονόκρανα διασκορπισμένα σε άλλα σημεία του Πόρου. Το γεγονός ότι οι κίονες αυτοί ήταν τοποθετημένοι εντός του παλαιού Ναού του Ευαγγελισμού στην Πούντα, ο οποίος κτίστηκε μεταξύ του 1890 και 1900 μ.Χ. δεν αναιρεί το γεγονός ότι οι κίονες αυτοί είναι πολύ παλαιότεροι (αρχαίοι) και απλώς χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της εκκλησίας. Η εκκλησία κατέρρευσε από τον σεισμό του 1936 και έκτοτε οι κίονες αυτοί περιφέρονται εδώ και εκεί (πρώτα στο Προγυμναστήριο και τώρα στον Άγιο Στέφανο).
Είναι γνωστό ότι για το κτίσιμο των Χριστιανικών εκκλησιών χρησιμοποιήθηκαν υλικά (κολώνες, κιονόκρανα, κλπ.) από αρχαίους ναούς, και συνήθως χτίζονταν πάνω στον χώρο που καταλάμβαναν οι αρχαίο ναοί. Απόδειξη της αρχαιότητας των εν λόγω κιόνων, με τις βάσεις και τα κιονόκρανά τους, είναι η διακόσμηση των κιονόκρανων, όπου απεικονίζονται φύλλα του δένδρου φοίνικας (Φώτο 3) και είναι εμπνευσμένη από την αντίστοιχη διακόσμηση των ναών των Αρχαίων Αιγυπτίων και Φοινίκων (Φώτο 4). Είναι χαρακτηριστικό ότι διαφέρουν τα κιονόκρανα αυτά, από τα συνήθη κιονόκρανα που υπήρχαν στην αρχαία Ελλάδα, όπως Δωρικού, Ιωνικού και Κορινθιακού ρυθμού».
Στις αρχαίες κολώνες του Λιμανιού «LEPTIS MAGNA» στην Λιβύη, αποικία των Φοινίκων, που σώζονται έως σήμερα φαίνεται καθαρά η ομοιότητα με τα υπάρχοντα κιονόκρανα στον Πόρο (Φώτο 5). Είναι επίσης γνωστό ότι στην Αρχαία Τροιζήνα υπήρχε ο αρχαίος ναός της Αιγυπτιακής θεότητας «ΙΣΙΣ» η οποία μεταφέρθηκε στην αρχαία ελληνική μυθολογία και ταυτοποιήθηκε με την θεά «ΑΘΗΝΑ». Κατά την μυθολογία ο Ώρος ήταν γιος της Ίσιδας και ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Τροιζήνας, όπου στην Τροιζήνα συμπεριλαμβάνονταν η Σφαιρία και Καλαυρία. Ο μέγας ιστορικός και περιηγητής Παυσανίας έγραφε το 150 μ.Χ. «Από τα νησιά των Τροιζηνίων, το ένα είναι πολύ κοντά στην στεριά και μπορεί κάποιος να πάει σ΄ αυτό με τα πόδια… αφιερωμένο στην Αθηνά Απατουρία.»
Απαραίτητη προϋπόθεση για την ίδρυση και λειτουργία κάθε αρχαίου ναού ήταν η εξασφάλιση τρεχούμενο πόσιμου νερού. Είναι γνωστό ότι η Σφαιρία είναι ηφαιστειογενές και κατάξερο νησί, οπότε το νερό ο συγκεκριμένος ναός της Απατουρίας Αθηνάς το προμηθευόταν από απέναντι και συγκεκριμένα από την φυσική πηγή πάνω από το ελαιοτριβείο του Μάγειρα στο Γαλατά, όπου και αναβλύζει έως σήμερα. Το νερό αυτό διοχετευόταν με φυσική ροή μέσω ενός ανοικτού ή κλειστού καναλιού που διέτρεχε την γλώσσα της ξηράς της Μπούγιας, που υπάρχει και σήμερα, και στην συνέχεια περνώντας πάνω από τον κλειστό τότε δίαυλο μεταξύ Μπούγιας και Πούντας και ακολουθώντας το παραλιακό μονοπάτι της Πούντας έφτανε στον ναό (Φώτο 6).
Με αυτά τα δεδομένα είναι βέβαιο ότι αυτοί οι κίονες προέρχονται από τον αρχαίο Ναό της «Απατουρίας Αθηνάς» ο οποίος απεικονίζεται σε γκραβούρα του Πόρου στην θέση του σημερινού Ευαγγελισμού και στην οποία φαίνονται καθαρά όρθιοι οι κίονες του αρχαίου Ναού και η αντανάκλασή τους στην θάλασσα (Φώτο 7).
Για τους πιο πάνω λόγους πρέπει να αναλογιστούμε την ευθύνη μας να αναδείξουμε την αρχαία κληρονομιά μας. Η πρότασή μου είναι να στηθούν οι αρχαίες αυτές κολώνες με τα κιονόκρανα και τις βάσεις τους στην πρόσοψη της πλατείας Κορυζή, πλάι στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου, χώρος που γειτονεύει με το σημείο ύπαρξης του αρχαίου ναού. Με αυτές τις σκέψεις και απόψεις μου, προτείνω να γίνει η τοποθέτηση και αξιοποίηση των πιο πάνω ευρημάτων όπως φαίνεται στο «φωτομοντάζ» μου που παραθέτω (Φώτο 8). Παρακαλώ αν συμφωνείτε, να κάνετε παρατηρήσεις, συμπληρώσεις, ερωτήσεις και LIKE, ώστε να ληφθεί αυτή η πρότασή μου σοβαρά υπ’ όψη και να υλοποιηθεί άμεσα, κάτι που θα αναβαθμίσει την παραλιακή μετώπη του Πόρου και θα αποτελέσει μέγα Τουριστικό Αξιοθέατο.
Σημείωση 1: κιονόκρανα βρίσκονται α) ένα κτισμένο κάτω από την αγία τράπεζα στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας πίσω από το ξενοδοχείο Διόνυσος, β) άλλο έχει μεταφερθεί στο νησάκι του Καρρά και γ) τέλος ένα βρίσκεται στην πλατεία του Αγίου Γεωργίου έναντι της μικρής εκκλησίας του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Σημείωση 2: θα ακολουθήσει η έρευνά μου για τον Ναό του Ποσειδώνα.
Βιβλιογραφία: 1) ΠΟΡΟΣ ΤΡΟΙΖΗΝΙΑ ΜΕΘΑΝΑ (Γιώργου Αθανασίου) 2) ΠΟΡΟΣ-ΤΡΟΙΖΗΝΑ (Κώστα Κυριακόπουλου) 3) Καλαυρία-Σφαιρία-ΠΟΡΟΣ (Βασίλη Κουτουζή) 4) Ο ΠΟΡΟΣ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ (Γιάννη Πουλάκη) 5) Χάρτες από το αρχείο του Πολεοδομικού Γραφείου Πόρου
Τεχνικοί Σύμβουλοι: 1) Γιάννης Πάνου (Ποριώτης Λιθοξόος) 2) Κώστας Καρακίτσος (Ποριώτης Λατόμος)
Πόρος Μάιος 2016 Γιάννης Ντούσκος Πολιτικός Μηχανικός Email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
